Bronisław Niklewski był wybitnym polskim naukowcem, którego prace w dziedzinie fizjologii roślin odsłoniły wiele tajemnic tego fascynującego obszaru biologii.
Urodził się 8 września 1879 roku w Inowrocławiu, a swój żywot zakończył 20 stycznia 1961 roku w Poznaniu, gdzie pozostawił po sobie niezatarte ślady w nauczaniu i badaniach.
Życiorys
Bronisław Niklewski przyszedł na świat w Inowrocławiu 8 września 1879 roku jako dziecko Filipa i Marii z domu Dobiejewska. W roku 1899 zdał maturę w gimnazjum humanistycznym w Inowrocławiu. Po tym okresie rozpoczął studia z zakresu nauk przyrodniczych na uniwersytecie berlińskim, gdzie w latach 1899–1901 skupiał się na botanikę oraz chemię. Po pomyślnym zdaniu egzaminu z chemii w lutym 1902 roku, kontynuował naukę w zakresie fizjologii roślin w pracowni profesora W. Pfeffera w instytucie botanicznym uniwersytetu lipskiego. Jego starania zaowocowały uzyskaniem stopnia doktora w styczniu 1905 roku.
Przez następne lata prowadził działalność akademicką jako asystent, wykładowca, a w końcu docent w różnych instytucjach związanych z Akademią Rolniczą w Dublanach oraz na Uniwersytecie Lwowskim, gdzie w 1909 roku uzyskał habilitację z zakresu fizjologii roślin oraz mikrobiologii. W 1919 roku przeniósł się do Poznania, gdzie objął stanowisko profesora na nowo powstającym Uniwersytecie Poznańskim, na którym tymczasowo kierował Katedrą Botaniki oraz brał udział w organizacji Wydziału Rolniczo-Leśnego, będąc jego pierwszym dziekanem w latach 1919/20.
W Katedrze Fizjologii Roślin i Chemii Rolniczej, stworzył podwaliny szkoleń dotyczących badań nad próchnicą oraz nawozami organicznymi, które były kontynuacją jego wcześniejszych prac z Dublan. Razem z zespołem opracował Związek Kół Doświadczalnych, co poszerzyło zasięg jego badań. W obliczu wybuchu II wojny światowej, został wprowadzeniem do życia akademickiego, przyjmując rolę de facto rektora Uniwersytetu Poznańskiego oraz przewodniczącego Rady Uniwersytetu. Jego kadencja zakończyła się 21 września 1939 roku, kiedy to Gestapo zamknęło Collegium Minus uniemożliwiając dalsze prowadzenie badań oraz działalności naukowej.
Po zakończeniu II wojny światowej, podjął nowe wyzwania w Lubelskiej Izbie Rolniczej, gdzie zaangażował się w organizację liceum rolniczego oraz Katedry Fizjologii Roślin na nowo zakładanym Uniwersytecie Lubelskim (UMCS). Ponownie osiedlił się w Poznaniu w marcu 1945 roku. W roku 1947 został członkiem Polskiej Akademii Umiejętności i przeszedł na emeryturę pod koniec tego samego roku. W latach 1952–1956 pełnił funkcję kierownika działu dokumentacyjnego w Instytucie Przemysłowym Włókien Łykowych.
W dniu 1 stycznia 1957 roku powrócił do aktywności akademickiej jako profesor w Katedrze Fizjologii Roślin Wyższej Szkoły Rolniczej. Bronisław Niklewski zmarł w Poznaniu 20 stycznia 1961 roku, a jego doczesne szczątki spoczywają na cmentarzu parafialnym św. Jana Vianneya w Poznaniu (kw. św. Barbary-rząd 23-grób 8).
Miał żonę Karolinę Hegeduss i doczekał się dzieci: Mariana (ur. 1909), profesora WSR w Szczecinie, Bronisława (ur. 1913), Zofii, zamężnej Gumińskiej (ur. 1917), docenta Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Krystyny (ur. 1921). Jego znaczący dorobek naukowy obejmuje 137 publikacji, w tym pierwszy polski podręcznik fizjologii roślin pt. „Jak nawozić glebę” (sześć wydań) oraz monografię „Obornik”. W wielu wyższych uczelniach w Polsce jego byli uczniowie oraz asystenci przejmowali kierownictwa katedr. W swoim życiu został uhonorowany, między innymi, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Przypisy
- Piotr Köhler: Botanika w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności (1815-1952). Kraków 2002.
- Czesław Łuczak: Dzień po dniu w okupowanej Wielkopolsce i Ziemi Łódzkiej (Kraj Warty). Kalendarium wydarzeń 1939–1945. Urząd Wojewódzki w Poznaniu, Poznań 1993, s. 16.
- a b c d e Gąsiorowski, Topolski 1981, s. 517.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jerzy Dietl | Ludwik Posadzy | Romuald Wódzki | Arkadiusz Badziński | Tomasz Szczuraszek | Tadeusz Pawlikowski (entomolog) | Alicja Szweykowska | Maciej Mikołajewski | Danuta Słomińska-Paprocka | Marcin Znaniecki | Liliana Sikorska | Edmund Mikołajczak | Mariusz Jaskólski (chemik) | Andrzej Przybycin | Maria Borucka-Arctowa | Urszula Eckert | Antoni Bogucki (1923–1991) | Marian Biskup | Antoni Szymański (nauczyciel) | Wojciech MałyOceń: Bronisław Niklewski