Stanisław Łuczak


Stanisław Łuczak to postać o niezwykle bogatym dorobku artystycznym i kulturalnym, który znacząco wpłynął na region Kujaw. Urodził się 4 kwietnia 1912 roku w Inowrocławiu, gdzie również spędził ostatnie chwile swojego życia, które zakończyły się 9 września 1980 roku.

Był to człowiek niezwykle wszechstronny, posiadający talenty nie tylko w malarstwie, ale także w grafice i rzeźbie. Jego prace wyznaczały nowe ścieżki w sztuce regionalnej, a on sam pełnił również rolę dokumentalisty archeologicznego oraz muzealnika.

Jako regionalista, Łuczak miał na uwadze nie tylko artystyczne aspekty Kujaw, ale także ich historyczne i kulturowe dziedzictwo, które z pasją dokumentował i popularyzował. Jego wkład w sztukę i kulturę lokalną jest niezaprzeczalny, a jego dzieła do dziś są źródłem inspiracji dla wielu artystów i miłośników sztuki.

Życiorys

W wieku 16 lat, Stanisław Łuczak rozpoczął swoją artystyczną drogę, ucząc się technik malarstwa dekoracyjnego oraz polichromii pod okiem Leona Drapiewskiego w Bydgoszczy. Jego edukacja kontynuowana była w latach 1937–1939, kiedy studiował pod kątem sztuk pięknych u Karola Mondrala, Jana Wronieckiego oraz Stanisława Kuglina w Instytucie Sztuk Pięknych w Poznaniu.

Od 1937 roku był asystentem profesora Józefa Kostrzewskiego w Instytucie Prahistorycznym Uniwersytetu Poznańskiego. W tym czasie aktywnie uczestniczył w ekspedycjach archeologicznych, m.in. w Biskupinie oraz przeprowadzał badania na różnych stanowiskach w Wielkopolsce, zarówno z okresu pradziejowego, jak i wczesnośredniowiecznego.

W trudnych latach okupacji, Łuczak podjął pracę w biurach technicznych fabryk amunicji znajdujących się w Poznaniu. Niestety, został później zesłany na roboty przymusowe w głąb Rzeszy. Po zakończeniu II wojny światowej, wykazał się dużą determinacją, wracając na Uniwersytet Poznański. Tam podjął pracę w Instytucie Badań Starożytności Słowiańskich, następnie zaangażował się w Kierownictwo Badań nad Początkami Państwa Polskiego, a później w Instytut Historii Kultury Materialnej PAN, gdzie pracował aż do emerytury w 1968 roku.

Działalność artystyczna

Stanisław Łuczak, od roku 1945, był aktywnym członkiem Oddziału Bydgoskiego Związku Polskich Artystów Plastyków. Jego twórczość obejmowała wiele różnorodnych technik artystycznych, takich jak polichromia, drzeworyt, cynkoryt, miedzioryt, litografia, malarstwo olejne, akwarela oraz różnorodne techniki rysunku – tuszem, węglem i ołówkiem. Ponadto, zajmował się rzeźbą w drewno, kamieniu oraz gipsie.

Swoje prace prezentował na wystawach w takich miastach jak Inowrocław, Bydgoszcz, Gniezno, Poznań, Toruń, Grudziądz, Włocławek, Kraków, Olsztyn, a także Słupsk. Jego dzieła można było zobaczyć także za granicą, w krajach takich jak Czechosłowacja, Francja, Niemcy oraz Rosja. Dzisiaj jego prace znajdują się w wielu muzeach, nie tylko w obrębie wielkopolsko-pomorskiego, ale także w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, w Krakowie, oraz w galeriach takich jak Moskwa, Praga, Stralsund, Frankfurt nad Menem, Nancy, a także w muzeach w krajach skandynawskich i w Stanach Zjednoczonych.

Poza malarstwem, Łuczak współpracował jako grafik oraz ilustrator, mając przyjemność współpracować m.in. z bydgoską Arkoną.

Działalność archeologiczna

Stanisław Łuczak to postać o bogatej działalności kronikarskiej, która głównie obejmowała drzeworyty oraz rysunki dokumentujące jego badania wykopaliskowe. Jego prace miały miejsce w takich lokalizacjach jak Biskupin, Gniezno, Kruszwica oraz Ostrów Lednicki. Łuczak tworzył także szkice z różnych wydarzeń oraz portrety i karykatury archeologów, co stanowiło istotny element jego twórczości.

Artyzm Łuczaka przejawiał się również w jego rekonstrukcjach artystycznych obiektów, które były oparte na szczegółowej dokumentacji archeologicznej. Dotyczyło to m.in. zabytków architektury regionu Kujaw i Inowrocławia. W jego dorobku można znaleźć setki opublikowanych fragmentów ceramiki i innych artefaktów, a także rysunki zabytków drewnianych, na przykład słynnego czerpaka wczesnośredniowiecznego z Niestronna na Pałukach.

Pod jego kierunkiem wiele osób rozpoczynało swoją przygodę z archeologią, w tym znani rysownicy tacy jak B. Promiński, K. Poprawski, L. Fijał oraz A. Wawrzyński. Jako rzeźbiarz, Łuczak miał również zaszczyt współpracować z wieloma muzeami, w tym z Muzeum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu oraz Muzeum Etnograficznym im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu.

W 1979 roku jego osiągnięcia zostały uhonorowane Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Jego wkład w archologię i kulturę został doceniony, a po jego śmierci spoczął na cmentarzu pw. Św. Mikołaja w Inowrocławiu.

Życie prywatne

Stanisław Łuczak był potomkiem Wincentego i Józefy Lewandowskiej. W jego rodzinie znajdują się troje dzieci: Wojciech, który zyskał uznanie jako inowrocławski drukarz oraz grafik, a także Przemysław i Sława.

Przypisy

  1. serwis Miłośników Genealogii i Historii Ziemi Kujawskiej.

Oceń: Stanisław Łuczak

Średnia ocena:4.58 Liczba ocen:8